Alzheimer Hastalığı Nedir?

Alzheimer hastalığı, beynin hücrelerini etkileyerek zihinsel işlevlerin, özellikle hafızanın, giderek bozulmasına yol açan bir hastalıktır. Bu hastalık, nörodejeneratif bir bozukluk olup, beyin hücrelerinin zamanla ölmesiyle karakterizedir. Alzheimer, en yaygın demans türüdür ve genellikle 65 yaş ve üzerindeki bireylerde görülür. Ancak, daha genç yaşlarda da görülebilir.

Hastalığın başlangıcı genellikle yavaş ve gizli olur, fakat zamanla daha belirgin hale gelir. Alzheimer, bilişsel fonksiyonları etkileyerek kişinin düşünme, konuşma, karar verme ve yönelim gibi becerilerini bozar. Bunun sonucu olarak, hastalar aile üyeleri ve bakım verenler tarafından daha fazla yardıma ihtiyaç duyar.

Alzheimer Hastalığı Belirtileri

Alzheimer hastalığının belirtileri, hastalığın evresine göre değişiklik gösterir. Erken evrelerde hafif unutkanlıklar görülürken, hastalık ilerledikçe daha ciddi bilişsel kayıplar yaşanabilir. Aşağıda, Alzheimer hastalığının en yaygın belirtilerinden bazıları yer almaktadır:

• Unutkanlık: Kısa süreli hafıza kaybı en yaygın belirtidir. Kişi, yeni bilgileri öğrenmekte zorluk çeker, sık sık unutkanlık yaşar.
• Zihinsel karmaşa: Kişi, zaman, yer ve kişilerle ilgili karışıklıklar yaşayabilir. Örneğin, bir yere nasıl gideceğini unutabilir veya geçmişteki olayları karıştırabilir.
• Konuşma zorlukları: Alzheimer hastalığı ilerledikçe, kişinin kelimeleri hatırlamakta zorlanması ve konuşma sırasında duraklamalar yaşaması yaygın hale gelir.
• Hafıza kaybı: Alzheimer hastalarının en belirgin belirtilerinden biri, yakın geçmişteki olayları unutmalarıdır. Örneğin, başkalarıyla yaptıkları konuşmaları ya da kişisel bilgileri hatırlamakta zorlanabilirler.
• Kişilik değişiklikleri: Alzheimer, kişilik ve ruh halindeki değişikliklere de yol açabilir. Kişi, daha kolay öfkelenebilir, depresif hissedebilir veya sosyal ilişkilerden uzaklaşabilir.
• Günlük görevlerde zorluk: Alzheimer hastaları, ev işleri, alışveriş yapma veya yemek pişirme gibi rutin görevleri yerine getirmekte zorlanabilirler.

Alzheimer Hastalığı Nedenleri

Alzheimer hastalığının tam nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte, bir dizi genetik, çevresel ve biyolojik faktörün bu hastalığın gelişimine katkı sağladığı düşünülmektedir. Alzheimer hastalığının başlıca nedenleri arasında şunlar yer almaktadır:

1. Genetik Faktörler

Alzheimer hastalığının bazı türleri kalıtsal olabilir. Özellikle erken yaşlarda başlayan Alzheimer hastalığı, genetik faktörlerin etkisiyle gelişebilir. Ailede Alzheimer öyküsü olan kişilerin bu hastalığa yakalanma riski daha yüksek olabilir.

2. Beyin Kimyası ve Yapısındaki Değişiklikler

Alzheimer hastalığı, beynin belirli bölgelerinde, özellikle de hafızayı kontrol eden bölgelerde değişikliklere yol açar. Bu değişiklikler, beyin hücrelerinin arasındaki iletişimi engeller ve hücrelerin ölmesine neden olur. Bu duruma, beyinde anormal protein birikintilerinin (beta-amiloid plakları ve tau proteinleri) birikmesi yol açar.

3. Yaş Faktörü

Alzheimer hastalığının en yaygın riski yaştır. Yaş ilerledikçe, Alzheimer hastalığına yakalanma riski artar. 65 yaş ve üzerindeki bireylerde hastalık daha sık görülmektedir.

4. Beyin Yaralanmaları

Geçmişte ciddi kafa travması geçiren kişilerde Alzheimer hastalığı geliştirme riski artabilir. Özellikle sporcular ve savaş gazileri bu riski taşıyan gruplar arasında yer alır.

5. Yaşam Tarzı ve Çevresel Etmenler

Sigara içmek, yüksek tansiyon, diyabet ve obezite gibi faktörler Alzheimer riskini artırabilir. Ayrıca, zihinsel ve fiziksel aktivite eksikliği de Alzheimer gelişimine yol açabilir.