Ankilozan Spondilit Nedir?

Ankilozan spondilit, omurgayı ve vücutta diğer bazı eklemleri etkileyen, iltihaplı bir hastalıktır. İltihaplanma, eklemdeki dokuların zamanla hasar görmesine ve sıklıkla omurgada kaynaşmaya (ankiloz) neden olabilir. Bu hastalık, sırt ve bel ağrısı, eklem sertliği ve hareket kısıtlılıkları gibi belirtilerle kendini gösterir. Ankilozan spondilit, aynı zamanda kalça, diz ve omuz gibi büyük eklemleri de etkileyebilir. Hastalık ilerledikçe omurgada hareketsizlik ve deformasyon gelişebilir.

AS'in en belirgin özelliği, sıklıkla sabahları artan ağrı ve sertliktir. Hareket etmekle genellikle rahatlayan ağrılar, hastalığın ilerlemesiyle daha şiddetli hale gelebilir.

Ankilozan Spondilit Nedenleri

Ankilozan spondilit'in kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak birkaç faktör hastalığın gelişiminde etkili olabilir:

1. Genetik Yatkınlık: Ankilozan spondilitin en güçlü risk faktörü genetik faktörlerdir. Özellikle, HLA-B27 geninin taşıyıcıları arasında ankilozan spondilit daha yaygındır. Ancak, bu gen her taşıyıcıda hastalığa yol açmaz. HLA-B27 geni, bağışıklık sisteminin yanıtlarını etkileyerek iltihaplanmaya yol açabilir.
2. Bağışıklık Sistemi: Ankilozan spondilit, vücudun bağışıklık sisteminin yanlış bir şekilde kendi dokularına saldırdığı otoimmün bir hastalık olarak sınıflandırılabilir. Bağışıklık sistemi, eklemdeki sağlıklı dokulara saldırarak iltihaplanmaya neden olur.
3. Çevresel Faktörler: Genetik yatkınlıkla birlikte, çevresel faktörler de hastalığın gelişiminde rol oynayabilir. Enfeksiyonlar, bağışıklık sistemi üzerinde değişikliklere yol açarak hastalığın başlangıcını tetikleyebilir.
4. Cinsiyet ve Yaş: Ankilozan spondilit, genellikle 20 ile 30 yaş arasındaki erkeklerde daha sık görülür. Kadınlar da bu hastalıktan etkilenebilir, ancak kadınlardaki semptomlar genellikle daha hafif olur.

Ankilozan Spondilit Belirtileri

Ankilozan spondilit, ilerleyen bir hastalık olup başlangıçta belirtiler hafif olabilir. Ancak, zamanla daha belirgin hale gelir. Yaygın belirtiler şunlar olabilir:

• Bel ve Sırt Ağrısı: Genellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra belde ağrı ve sertlik hissi görülür. Hareket ettikçe ağrı genellikle azalır.
• Eklem Sertliği: Sabahları eklemlerde sertlik ve hareket kısıtlılığı gözlemlenebilir. Gün ilerledikçe bu sertlik azalır.
• Kamburluk: Omurgada şekil bozuklukları ve sırtın üst kısmında eğrilikler gelişebilir.
• Hareket Zorluğu: Hastalık ilerledikçe, sırt ve boyun hareketlerinde zorluk yaşanabilir. Omurga kaynaşması (ankiloz) gelişirse, omurga tamamen hareketsizleşebilir.
• Göğüs Hücresi Sıkışıklığı: Göğüs kafesinde iltihaplanma, nefes almayı zorlaştırabilir ve daha az esnek hale getirebilir.
• Bacak ve Kalça Ağrıları: Ankilozan spondilit, kalça ve diz eklemlerini de etkileyebilir. Bu eklemlerde ağrı ve sertlik olabilir.
• Yorgunluk: Hastalar, ankilozan spondilit nedeniyle yoğun yorgunluk hissi yaşayabilirler.