Crohn Hastalığı Nedir?

Crohn hastalığı, sindirim sistemini etkileyen kronik bir iltihaplanma hastalığıdır. En yaygın olarak ince bağırsak ve kalın bağırsak bölgelerinde görülse de, ağızdan anüse kadar tüm sindirim sistemini etkileyebilir. Bu hastalık, genellikle bağırsaklarda iltihaplanmaya yol açar, bu da sindirim sürecinde bozulmalara ve şiddetli karın ağrılarına neden olabilir. Crohn hastalığı, inflamatuar bağırsak hastalıkları (IBH) grubunda yer alır ve zamanla şiddetlenen ataklarla kendini gösterebilir.

Bu hastalık, vücudun bağışıklık sisteminin, sindirim sistemine yanlışlıkla saldırması sonucu meydana gelir. Otoimmün bir hastalık olarak kabul edilen Crohn hastalığı, genetik, çevresel ve bağışıklık sistemi faktörlerinin bir araya gelerek hastalığı tetiklemesiyle ortaya çıkar.

Crohn Hastalığı Nedenleri

Crohn hastalığının kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bir dizi faktör hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir:

1. Genetik Faktörler

Crohn hastalığı, ailesinde inflamatuar bağırsak hastalığı olan bireylerde daha sık görülür. Yani genetik yatkınlık bu hastalığın gelişiminde önemli bir rol oynar. Spesifik genetik mutasyonlar, bağışıklık sistemiyle ilgili anormallikler ve genetik miras, hastalığın gelişmesinde etkili olabilir.

2. Bağışıklık Sistemi Problemleri

Crohn hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı sindirim dokusuna saldırmasına neden olan bir otoimmün bozukluktur. Normalde bağışıklık sistemi enfeksiyonlarla mücadele ederken, Crohn hastalığında bağışıklık sistemi sağlıklı hücreleri tanımayarak onlara zarar verir.

3. Çevresel Faktörler

Çevresel faktörler de Crohn hastalığının gelişiminde önemli bir rol oynayabilir. Sigara içmek, yüksek yağlı ve düşük lifli beslenme gibi yaşam tarzı faktörleri, hastalığın gelişim riskini artırabilir. Ayrıca, şehir hayatı ve modern yaşam tarzı, bağışıklık sisteminin işleyişini değiştirerek hastalığın gelişmesine zemin hazırlayabilir.

4. Mikrobiyom Faktörleri

Bağırsak mikroflorası, sindirim sisteminin sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Crohn hastalığı, bağırsaklardaki mikroorganizmaların dengesinin bozulmasıyla ilişkilidir. Sağlıklı mikropların eksikliği ve zararlı bakterilerin çoğalması, iltihaplanmayı tetikleyebilir.

5. Psikolojik ve Stres Faktörleri

Stres, Crohn hastalığının tetikleyicilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Psikolojik stres, bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz bir etki yaparak inflamasyonu artırabilir ve hastalığın semptomlarını şiddetlendirebilir.

Crohn Hastalığı Belirtileri

Crohn hastalığının belirtileri, hastalığın şiddetine ve hangi bölgelere yayıldığına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Karın Ağrısı: Crohn hastalığının en yaygın belirtisi, özellikle yemeklerden sonra meydana gelen şiddetli karın ağrısıdır. Bu ağrılar genellikle bağırsaklardaki iltihaplanma nedeniyle oluşur.
• İshal: Sürekli veya aralıklı ishal, Crohn hastalığının tipik semptomlarındandır. Özellikle kanlı ishal görülmesi durumunda, hastalığın şiddeti artabilir.
• Ateş ve Yorgunluk: Vücut iltihapla savaşırken ateş yükselmesi ve yorgunluk hissi ortaya çıkabilir.
• Ağızda Ülserler: Bazı Crohn hastaları, ağızda acı verici yaralar (ülserler) ile karşılaşabilir.
• Kilo Kaybı: Yetersiz beslenme ve vücutta sıvı kaybı nedeniyle kilo kaybı yaşanabilir.
• Anemi: Kan kaybı, vücudun demir emilimini engellediği için anemi (kansızlık) gelişebilir.
• İştah Kaybı: Sindirim sistemindeki ağrı ve rahatsızlık nedeniyle yemek yeme isteksizliği görülebilir.

Bu belirtiler zaman zaman şiddetlenebilir veya hafifleyebilir, ancak hastalık kontrol altına alınmazsa sürekli olarak tekrarlayabilir.