Diyabet

Uluslararası Diyabet Federasyonu'nun verilerine göre her 11 yetişkinden biri diyabet hastasıyken, her 6 saniyede 1 kişi diyabet kaynaklı sorunlar nedeniyle hayatını kaybediyor.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada 400 milyonun üzerinde şeker hastası var. 2030 yılına gelindiğinde bu rakamın 520 milyonun üzerine çıkacağı tahmin ediliyor. Çünkü yaşam tarzımız ve yeme alışkanlıklarımız değişiyor. Bundan dolayı da obezite artıyor. Obezitenin artması ile birlikte TİP-2 diyabet dediğimiz şeker hastalığında ciddi bir artış gözüküyor. Covid-19 döneminde insanların evden dışarı çıkmaması ve sürekli olarak hareketsiz bir hayat yaşamalarından dolayı da TİP-2 diyabette ciddi bir artış gözlemleniyor.

Şeker hastalığının asıl hasarı damar sistemleri üzerine oluyor. Kandaki yüksek şeker bütün damar sistemini etkiliyor. Kalp damarını etkilediği için kalp krizine yol açıyor. Beyin damarlarını etkilediği için inmeye yol açıyor. Bacak damarları, böbrek damarları, göz damarları gibi bütün etkilediği damar sistemleriyle beraber o organlarda ciddi hasara yol açıyor. Bu bütün hastalıkların hepsinde asıl tedavi olarak şekeri ne kadar düzgün tutabiliyorsak, ne kadar düşük seviyede tutabiliyorsak o organ hasarları da en az oluyor ve hastalarda daha sağlıklı bir yaşama kavuşmuş oluyor.

Diyabet hastalığının kendini üç temel belirti ile gösteriyor. Bunlar, sık acıkma, sık idrara çıkma, ağızda kuruluk ve buna bağlı olarak aşırı su içme isteği olarak sıralanıyor. Obezite, ebeveynlerde diyabet öyküsü olması, ileri yaş, hareketsiz yaşam tarzı, stres, gebelik sırasında gestasyonel diyabeti olanlarda ve normalden yüksek doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme öyküsü olanlarda diyabet gelişme riski yüksektir.

Yapılan tetkikler sonucunda hastaya diyabet teşhisi konduğu zaman kandaki şeker seviyesine göre tedavi planlanıyor. Bazen hasta çok yüksek şeker seviyeleriyle geliyor ve pankreas rezervi tükenmiş oluyor. Bu durumda ilk planda insülin tedavisi başlamak gerekiyor. İnsülin rezervi korunduysa ve şeker de çok yüksek değilse her şeyden önce yaşam tarzı değişikliğiyle ve temel ilaçlarımızla birlikte başlangıç tedavisini uyguluyoruz.

Diyabetle mücadelede uygulanan insülin veya ilaçların yanı sıra bu konuda kamu çalışmalarının da artırılması gerekiyor. Bu anlamda toplumumuzu haraketli yaşama teşvik edilmesi önemli rol oynuyor. Günlük yaşantımızda yapacağımız küçük değişiklerle de bunu sağlayabiliyoruz. Örneğin; asansör yerine merdivenleri kullanabiliriz. İneceğimiz duraktan bir önceki durakta inerek eve yürüyerek gidebiliriz. Bunun yanı sıra beslenmemiz de dikkat etmek, kalorisi düşük gıdaları tercih etmek gerekiyor. Örneğin; karbonhidratı azaltıp, protein ve sebze oranını yüksek olan gıdalar tercih edilebilir. Diyabetten uzak kalabilmek için bütünüyle sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemelidir.