Diyabetik Ayak

Diyabetik ayak nedir?

Diyabetik ayak şeker hastalığının damar ve sinirlere uzun yıllar boyunca zarar vermesi nedeniyle gelişen açık yaraların iyileşmemesi durumudur. Ayağı besleyen atardamarlar kapandığı için ayakta açılan yaralar iyileşemez.

Diyabetik ayak nasıl farkedilir? Diyabetik ayak erken nasıl anlaşılır?  

 Atardamar tıkanıklığının ilk bulgusu yürümekle oluşan kısa süre dinlenmekle geçen baldır ağrısıdır. Hep aynı yürüme mesafesinde başlar ve kısa süreli durup bekleme ile rahatlar. Bu duruma kladikasyo intermittans ismi verilmiştir. Daha ciddi damar tıkanmalarında hastanın ayağı soğuktur. Tırnaklarında beslenme bozukluğuna bağlı şekil bozukları olabilir. Ayak parmaklarında damarları tama yakın tıkanan hastalarda morarma, siyahlaşma olabilir; bu hastalarda bazen damar açılsa dahi ayak parmakları doku tamamen öldüğü için kesilmek zorunda kalınabilir.

Diyabetik ayak nasıl tedavi edilir?

Hiperbarik oksijen tedavisi gibi yara kapanmasını destekleyici tedaviler yapılabilir ancak tıkanan damarlar açılmadan ayaktaki yara genelde iyileşmez ve bu damarların açılması gerekir. Şeker hastalığı (diyabet) özellikle diz altı seviyesindeki damarları tutar ve tedavisi bu nedenle zordur. Geçmişte tedavi edilemeyen ve ayak ya da parmak kaybına neden olan bu yaraları gelişen anjiografik yöntemlerle artık tedavi edilebilmek mümkündür. Açılamayan birçok atardamarın tedavisi teknolojinin gelişmesi ile özel teknik ve teknolojik cihazlar sayesinde mümkündür. Tıkalı damarı geçmeyi sağlayan bu cihazlar farklı mekanizmalar ile çalışır: uç kısmında arter içerisinde kendisine su basıncı ile yol açarak ilerleyen, uç kısmında kendisine tünel açarak ve damar iç yüzündeki plakları temizleyerek ilerleyen ya da özel pıhtı çözücü ilaçlar ile damarı tıkayan pıhtıyı eriten özel kateterler örnek verilebilir. Hepsinin farklı kullanım avantajları ve dezavantajları mevcuttur. Bu cihazların kullanımı ile çok uzun segment tıkalı damarlar dahi açılabilir. Bacak atardamarları için son dönemde ilaç kaplı balonlar kullanılmaktadır. Bu balonların üzerinde paklitaksel isimli bir ilaç mevcuttur. Balon şişirildiğinde ilaç balon üzerinden damar duvarına geçer. Bu ilacın özelliği damarın tekrar tıkanmasını engellemesidir. Şeker hastalığına bağlı iyileşmeyen ayak yaralarında özellikle arter tedavileri zordur ve tecrübe gerektirir. Damar açmaya yardımcı bu cihazların kullanımı ile zorluğu yüksek atardamar tıkanmaları dahi açılabilir. Atardamar açıldığında ayak ısınır, yürüme mesafesi artar, ayakta açılmış olan ve uzun süredir kapanmayan yara iyi bir bakım ile kapanır.