Göz Kuruluğu

Göz Kuruluğu Nedir?

Gözyaşı, gözyaşı bezleri tarafından sürekli olarak , ancak az miktarda üretilir ve her göz kırpmada göz yüzeyine eşit biçimde dağılır. Böylelikle gözün ön yüzeyinde onu mikroplardan koruyan, besleyen, sağlıklı, nemli, kaygan ve pürüzsüz kalmasını sağlayan bir gözyaşı tabakası devamlı bulunur.

Sürekli üretilmesi gereken gözyaşı, yeterli miktarda üretilemiyor , ya da üretilen gözyaşının kalitesi, terkibi bozuksa, veya aşırı buharlaşma ile gözyaşı miktarı azalmışsa ortaya çıkan hastalığa '' kuru göz '' adı verilir.Duygusal durumlarda ( ağlama), ya da gözdeki herhangi bir rahatsızlık ( yabancı cisim  ,enfeksiyonlar , kuru göz ) sonucunda refleks olarak fazla miktarlarda yapılan gözyaşı üretimi bu durumda normal olarak devam eder.

Göz Kuruluğu Nedenleri Nelerdir?

Gözyaşı üretimi yaşla birlikte azalır. Kuru göz hastalıkları özellikle  50 yaş civarındaki kadınlarda , menopoz sonrası dönemde daha sık görülür. Yaşlanma ile birlikte göz kapağındaki bezlerden salgılanan yağ miktarı da azalır. Bunun sonucunda gözyaşının buharlaşması daha fazla olur, miktarı azalır ve göz yüzeyinde kalış süresi kısalır.

Göz kuruluğu başta bağ dokusu hastalıkları , tiroid hastalığı olmak üzere başka hastalıklarla da ilişkili olabilir.Bir otoimmün hastalık olan sjögren hastalığı,  göz kuruluğu , ağız kuruluğu  ve artritle birlikte gider.

Göze ait nedenler; göz kapaklarını ve göz yüzeyini ilgilendiren hastalıklar  ve özellikle de refraktif (lazer) cerrahi gibi göz ameliyatları da göz kuruluğuna neden olabilir.

Çeşitli ilaçlar (antidepresanlar, diüretikler, beta blokerler, antihistaminikler, ağrı kesiciler) ve bazı göz damlaları da göz kuruluğu yapabilmektedir.

Gözyaşı buharlaşmasının arttığı sıcak ve rüzgarlı ortamlar, klimalar, zararlı güneş ışınları, yüksek rakımlı ,oksijen basıncı düşük ortamlar (uçak kabini) , sigara kullanımı göz kuruluğu gelişmesine katkıda bulunan çevresel faktörlerdir.

Uzun süreli okuma, tv izleme ve yoğun bilgisayar kullanımı da özellikle de günün ilerleyen saatlerinde göz kuruluğuna yol açabilir. Bilgisayar kullanımı esnasında göz yaşının göz yüzeyine yayılmasını sağlayan göz kırpma hareketinin sıklığının azalması da göz kuruluğunu artırır.

Göz Kuruluğu Belirtileri Nelerdir?

Kişiler gözlerinde yanma , batma, kızarıklık, gözde yapışkan, sünen bir salgı birikimi , zaman zaman göz kırpmakla düzelen bulanık görme, gözlerde yorgunluk , ağırlık hissi, kontakt lens kullanım zorluğu , bazen de gözlerde aşırı sulanma  ( refleks sulanma ) dan yakınırlar.Şikayetler uzun süreli okuma, TV izleme ya da bilgisayar kullanma sonrasında artar.

Göz Kuruluğu Tanısı

Göz muayenesinde, biomikroskopta gözyaşı film tabakasının inceldiği görülür. Hastaların gözyaşı miktarı(schirmer testi) , kalitesi ve göz yüzeyindeki kalış süresi (BUT: Break Up Time) çeşitli testler uygulanarak belirlenir ve  tanı kesinleştirilir.

Kuruluğun göz yüzeyinde yaptığı tahribatı tesbit etmek için ise göze boyalı damlalar damlatılır, stripler konulur.

Göz Kuruluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Öncelikle hastalara göz kuruluğunu artıran çevresel faktörlerden uzak durmaları, bulundukları ortamı nemlendirmeleri önerilir. Gözlük çerçevelerinin kenarlarının kapalı olması gözleri rüzgarın kurutucu etkisinden koruyabilir. Bilgisayar ekranı göz seviyesinin biraz altında olmalı ve göz kırpma sayısı bilinçli olarak artırılmalıdır.

Yapay gözyaşı ve jellerle eksik olan gözyaşı tamamlanmaya çalışılır.Bunların damlatılma sıklığı göz kuruluğunun şiddetine göre ayarlanır. Uzun süreli kullanım söz konusu olduğu için , gözde alerji ve tahrişe neden olmayacak, koruyucu madde içermeyen tek dozluk gözyaşı damlaları tercih edilir.

Siklosporin içeren damlalar: Bu damlalar ile gözyaşı üretimi ile ilgili dokular üzerinde etki edilerek kişinin kendi doğal gözyaşı yapımı arttırılması amaçlanır.

Otolog serum: Çok şiddetli göz kuruluğunda kişinin kendi serumundan santrifüj ederek hazırlanan otolog serumlar da göze damlatılabilir.

Terapötik kontakt lensler kullanılır.

Punktum tıkaçları: Gözyaşını gözden uzaklaştıran kanalların delikleri (punktum) genellikle geçici , bazen de kalıcı olarak, çok minik silikon tıkaçlarla kapatılır. Bu işlem son derece basit olup, tıkaçlar muayene odasında, damla anestezisi altında kolaylıkla yerleştirilir.

Omega 3 yağ asidleri içeren göz damlaları ve omega 3 ve vitamin içeren kapsüller de diğer tedavilere ek olarak göz kuruluğu olan hastalara önerilmektedir.