Myom Embolizasyonu

Miyom nedir? Myom nedir?

Rahimdeki kas dokusundan kaynaklanan iyi huylu tümörlerdir. Kadınlık hormonu olan östrojene bağımlıdırlar. Östrojen olmadığı zaman büyümezler anlamına gelir yani menapoz ile birlikte miyomlar da küçülür. Rahimde tek büyük bir miyom olabilceği gibi bazıları daha büyük olmak üzere çok sayıda olabilirler ve 1-2 cm’den başlayarak yıllar içerisinde dev boyutlara (15 cm) ulaşabilirler. Miyomlar hormon bağımlı olduklarından hamilelikte büyümeleri hızlanır, menapoz ile birlikte miyomların büyümesi durur ve küçülürler. Miyomların oluşum nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte iyi huylu tümör kabul edilirler; genetik ve hormonal faktörler ile oluşurlar. Miyomlar kadınlarda çok sık rastlanır; hemen hemen 3 kadından birinde miyom saptanır.

Miyom kimlerde görülür? Miyom sıklığını artıran sebepler nelerdir? Miyom oluşumunu artıran sebepler? 

Ailesinde myom olanlarda, obezlerde ve kırmızı etten zengin yeme alışkanlığı olanlarda miyom daha sık görülür.

Miyom kanser midir? Kansere dönüşme riski var mıdır?

Miyom bildiğimiz anlamda kötü huylu bir kanser değildir. Malign yani kötü huylu türde bir kanser değildir. Rahim kasının iyi huylu büyümesidir. Kansere dönüşmesi beklenen bir durum değildir.

Miyom olduğunu nasıl anlarım? Miyom nasıl belirti verir? Miyomum var mı nasıl anlarım?

Miyom nedeniyle en sık görülen belirti adet kanamalarındaki artıştır. Hasta eskiye göre adet kanamasında hem miktar olarak hem de süre olarak artış yaşayabilir. Miyomun ilk belirtisi adet kanamasındaki artış nedeniyle gelişen anemi olabilir. Büyük myomu olan hastalarda pelvik bölgede alt karında ağrı ve dolgunluk hissi olabilir.  Yine büyük miyomlar idrar kesesine bası etkisi yaparak sık idrara gitme, sürekli idrar hissine neden olabilir. Kabızlık ve gaz şikayetleri barsak üzerine bası yapan dev miyomlarda görülebilir.

Miyom tanısı nasıl konulur?   

Miyomu olan hastalarda kadın doğum hekimi tarafından yapılan muayene dışında ilk yapılan tetkik ultrason (ultrasonografi alttan(vajinadan) ya da bakire hastada karın üstünden) yapılır. Ultrason ile miyom varlığı ve sayıları tespit edilebilir. Miyom tedavisi gereken tüm hastalarda mutlaka MR (Manyetik Rezonans) görüntüleme yapılır. MR yumuşak dokuları en iyi gösteren teknikdir. Radyasyon içermediğinden hastaya ciddi bir zararı yoktur. MR ile miyomun rahimde yerleştiği yer, sayısı ve büyüklüğü kesin olarak değerlendirilebilir. Miyom tedavisi planlanan her hastaya işlem öncesi mutlaka MR planlanır. MR görüntüleme, myom ile karıştırılabilen diğer hastalıkları kesin olarak ayırt eder bu nedenle tedavi öncesi mutlaka yapılır.

Miyom embolizasyonu için uygun olmayan hastalar var mıdır?

Miyomun çok büyük olması embolizasyon için sorun teşkil etmez. Çok sayıda olması işlem açısından sorun oluşturmaz aksine küçük myomlarda işlem sırasında tedavi olacaktır. Saplı myomlar adı verilen küçük ve ince bir sapla rahime bağlı olanlarda (elma ve sapı gibi) işlem sonrası sap kısmından kopma riski mevcuttur. Miyomun benzer şekilde rahmin iç yüzüne sap ile bağlı olduğu durumlarda da dikkatli olunmalıdır. Bu tür saplı ve dev miyomlar oldukça nadir görülürler. Miyomların çoğu rahim kas tabakası içerisinde yer alırlar. İşlem öncesi yapılan MR görüntüleme ile bu durumlar net olarak ortaya konulabilir. 

Miyom embolizasyonu (ameliyatsız miyom tedavisi) nedir? Miyom embolizasyonu nasıl yapılır?

Embolizasyon bir organ ya da dokuyu besleyen damarların kapatılması işlemidir. Miyomlar rahim kasından gelişen ve damardan çok zengin yapılardır. Adeta damar yumağı şeklindedirler. Çok kanlandıkları ve damardan zengin olmaları tedavinin başarılı olmasının ana nedenidir. Embolizasyon   tedavisi için hastaya kesi vs yapılmaz kasıktaki küçük bir delikten damara girilir (Kalp anjiografisi ile aynı şekilde). Anjiografik bir yöntemdir. Damar içerisinde kateter ile ilerlenerek miyomu besleyen damar içerisine girilir. Miyomun yakınına kadar ulaşılır. Miyom içerisine damarı tıkayarak kan akımını kesen ve dokunun beslenmesini bozarak küçülmesini sağlayan özel tanecikler (alkol mikropartikülleri) verilir. Miyomu besleyen damar kapatılır, kan akımı kesilen miyom nekroza (hücre ölümü) gider ve miyom küçülür. Hedeflenen tedavi miyomun küçültülmesidir.

Ameliyatsız miyom tedavisi sonrası kaç gün hastanede kalırım? Miyom tedavisi sonrası nelere dikkat etmeliyim?

Miyom tedavisi sonrası ilk geceyi hastanede geçirmek ağrının kontrolü açısından faydalıdır. Ertesi gün hasta ağrı kesiciler ile taburcu edilir. Ağrı kesicilerin ilk 3 gün mutlaka düzenli kullanılmalıdır. Ağrı kesicilerin kesilmesi halinde ağrının artacağı bilinmelidir. Genelde ilk 3 gün sonrası ağrı azalır ve ağrı kesici ihtiyacı azalır. Ağrı kesicilerin kabızlığa neden olabileceği unutulmamalıdır; uygun diyet ve yatkınlığı olan hastalarda medikasyon gerekebilir. İşlem sonrası ilk hafta kirlenme şeklinde az miktarda dökülme kanaması görülebilir. Ancak şiddetli kanama, bol pıhtılı ya da kötü kokulu akıntı olmaz bu durumlarda mutlaka doktor ile iletişime geçilmelidir. İşlem sonrası ilk hafta cinsel ilişki yapılmaması önerilir. Ateş, kokulu akıntı, bol pıhtılı kanama durumları mutlaka bildirilmelidir.

Miyom embolizasyonunun avantajları nelerdir?

Açık ameliyat olmadığı için kesi izi olmaz. Miyom embolizasyonu hafif sedasyon altında yani hasta bir miktar sakinleştirici ve ağrı kesici ilaç altında yapılır. Genel anesteziye gerek olmadığından genel anestezinin risklerinden hasta korunmuş olur. Özellikle menapoza yakın hastalarda miyom tedavisi için rahmin alınması sıklıkla önerilmektedir. Miyom embolizasyonu ile hastanın rahminin alınmasına gerek kalmaz. Cerrahi işlemlerde özellikle yumurtalıkların (over dokusunun) myoma yapıştığı durumlarda birlikte çıkarılmaları gerekebilmektedir. Önceden tahmin edilemeyen bu talihsiz durum miyom embolizasyon tedavisinde olmaz.

Miyom embolizasyonunun dezavantajları nelerdir?  

Miyom beslenmesi bozulduğunda hastada ağrı şikayeti başlar özellikle ilk 3 gün daha kuvvetli olmakla birlikte bir hafta kadar sürer. Kuvvetli ağrı kesiciler ile oluşan bu alt karın ağrısı azaltılabilir. Tedavi sonrası myomun küçülmesi için zamana ihtiyaç vardır. İşlemden çıkar çıkmaz hasta miyomlarından kurtulmaz ancak birkaç ay içerisinde myomlarda ciddi küçülme olur. Bu küçülme aylar içerisinde devam eder.