Skolyoz

Skolyoz Nedir?

Skolyoz, omurganın sağa veya sola doğru anormal bir eğrilik oluşturduğu kas-iskelet sistemi hastalığıdır. Genellikle S veya C harfi şeklinde bir eğrilik görülmektedir. Omurga eğriliği 10 derece ve üzerinde olduğunda skolyoz olarak kabul edilmektedir.

Bu rahatsızlık yapısal ve yapısal olmayan olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır:

• Yapısal Skolyoz: Omurga eğriliği kalıcıdır ve kemik yapısındaki bozukluklardan kaynaklanmaktadır. Genetik faktörler, nörolojik hastalıklar veya doğumsal anomaliler bu tür skolyozun nedenleri arasındadır.
• Yapısal Olmayan Skolyoz: Omurga eğriliği geçicidir ve duruş bozukluğu, kas spazmları veya bacak uzunluk farkı gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır.

Skolyozun en yaygın türü idiyopatik skolyoz olarak adlandırılmaktadır ve nedeni tam olarak bilinmemektedir. Çoğunlukla ergenlik döneminde ortaya çıkmakta ve kız çocuklarında daha sık görülmektedir.

Skolyozun Belirtileri ve Teşhis Yöntemleri

Skolyoz, erken evrede belirti vermeyebilir. Ancak omurga eğriliği ilerledikçe, özellikle duruş bozukluğu ve fiziksel asimetri gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır.

Belirtiler

• Omuz seviyelerinde fark
• Bir kürek kemiğinin diğerinden daha belirgin olması
• Bel hattında asimetri
• Kalçaların dengesiz görünmesi
• Eğrilik nedeniyle sırt veya bel ağrısı
• Uzun süre ayakta kalma veya oturma sonucu yorgunluk hissi

Şiddetli vakalarda akciğer ve kalp fonksiyonlarını etkileyebilecek solunum problemleri de görülebilmektedir.

Teşhis Yöntemleri

Skolyozun teşhisi için fiziksel muayene ve görüntüleme teknikleri kullanılmaktadır.

• Fiziksel Muayene: Hastanın ayakta durma ve öne eğilme pozisyonları değerlendirilerek omurgadaki eğrilik incelenmektedir.
• Radyolojik Görüntüleme: Röntgen, skolyozun derecesini belirlemek için en yaygın kullanılan yöntemdir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT): Omurilik veya sinirlerle ilgili ek anormalliklerin olup olmadığını tespit etmek için ileri tetkiklere başvurulabilmektedir.

Skolyoz açısı, Cobb açısı yöntemiyle ölçülmekte olup 10-20 derece arasındaki eğrilikler hafif, 20-40 derece orta ve 40 derecenin üzerindeki eğrilikler şiddetli skolyoz olarak sınıflandırılmaktadır.

Sonuç

Skolyoz, omurganın anormal eğriliğiyle karakterize edilen bir rahatsızlıktır ve erken teşhis edilmediğinde ilerleyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Fiziksel muayene ve görüntüleme teknikleri ile skolyoz derecesi belirlenmekte ve uygun tedavi yöntemleri planlanmaktadır.

Hafif ve orta dereceli vakalarda fizik tedavi ve korse kullanımı, eğriliğin ilerlemesini önlemede etkili olabilmektedir. Ancak şiddetli skolyoz vakalarında cerrahi tedavi gerekli hale gelebilmektedir.

Skolyoz tedavisinde başarılı sonuçlar elde edebilmek için erken tanı, düzenli takip ve kişiye özel tedavi planları büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, duruş bozukluğu veya omurga eğriliği şüphesi olan bireylerin vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması önerilmektedir.