Akciğer Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Akciğer Kanseri Nedir?

Akciğer kanseri, akciğerlerdeki hücrelerin anormal bir şekilde büyümesi sonucu oluşur. Bu hücrelerin kontrolsüz büyümesi tüm akciğer fonksiyonlarını etkileyebilir ve vücuda yayılabilir. Akciğer kanseri, küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olarak iki ana türde sınıflandırılır. Küçük hücreli akciğer kanseri daha hızlı büyüyen ve genellikle vücudun diğer bölgelerine yayıldığında teşhis edilen agresif bir kanser türüdür. Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri ise akciğer kanserinin en yaygın türüdür ve genellikle yavaş büyüyen bir tür olarak kabul edilir. Bu tür adenokarsinom, skuamöz hücreli karsinom ve büyük hücreli karsinom gibi alt türlere ayrılabilir. Aynı zamanda hastalığın yayılma derecesini ve ciddiyetini belirlemek için akciğer kanseri evreleme sistemi de kullanılır. Bu evreler, kanserin hangi aşamada olduğunu ve nasıl tedavi edileceğini anlamaya yardımcı olur. Akciğer kanserinin evreleri şunlardır:

Evre 0: Bu evre kanserin en erken aşamasıdır. Kanser hücreleri sadece akciğer dokusunun yüzeyinde bulunur.
Evre 1: Tümör küçüktür ve sadece akciğerde bulunur.
Evre 2: Tümör büyümeye ve yakındaki lenf bezlerine yayılmaya başlamıştır.
Evre 3: Tümör çevredeki lenf bezlerine veya diğer yakın organlara etki eder.
Evre 4: Kanser uzak organlara yayılmıştır. En ileri aşamadır.

Akciğer Kanserinin Nedenleri Nelerdir?

Akciğer kanseri gelişimi, normalde sağlıklı hücrelerin zaman içinde genetik mutasyonlar sonucu anormal hale gelmesiyle başlar. Bu anormal hücreler, hızla çoğalmaya başlar ve bir tümör oluştururlar. Bu tümör, akciğerlerin işlevini bozabilir ve çevresindeki dokulara yayılabilir. Bu durumu tetikleyen bazı faktörler mevcuttur. Akciğer kanseri oluşumuna neden olabilen faktörler şunlardır:

Sigara: Akciğer kanserinin en yaygın ve önlenebilir nedeni sigaradır. Sigara içenler, akciğer kanseri riskini büyük ölçüde artırırlar. Sigara dumanındaki kimyasal maddeler, akciğer hücrelerinin DNA'sında mutasyonlara yol açabilir ve kanser oluşumunu teşvik eder.
Pasif İçicilik: Sigara içmeyen kişiler sigara içilen ortamlarda bulunduklarında pasif içicilik riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Pasif içicilik, sigara dumanına maruz kalma durumunu ifade eder ve akciğer kanseri gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Hava Kirliliği: Hava kirliliği, akciğer kanseri riskini artıran bir diğer faktördür. Kirli hava, akciğerlere zarar verebilir ve kanser oluşumuna neden olabilir.
Genetik: Bazı insanlar genetik yatkınlık nedeniyle akciğer kanserine daha yatkın olabilirler. Eğer ailede akciğer kanseri öyküsü varsa, düzenli tıbbi kontroller ve sağlıklı yaşam tarzı seçimleri bu riski azaltmaya yardımcı olabilir.

Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Akciğer kanseri erken belirtileri genelde bulunmaz ve belirtiler hastalık ilerlediğinde daha belirgin hale gelir. Bu nedenle potansiyel olarak kanseri erken tespit etmek için akciğer kanserinin belirtilerini bilmek çok önemlidir. Akciğer kanserinin neden olabileceği belirtiler şunlardır:

Kronik Öksürük ve Balgam Üretimi:Akciğer kanseri, uzun süre devam eden kronik öksürük ve balgam üretimi ile başlayabilir. Özellikle sigara içenlerde bu belirtiler daha yaygın görülür. Kronik öksürük akciğer kanseri nedeniyle hava yollarındaki tahriş ve inflamasyonun bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Balgam üretimi de bu tahrişin bir sonucu olabilir ve akciğerlerdeki mukus üretiminde artışa yol açabilir.
Nefes Darlığı: Akciğer kanseri, nefes darlığına neden olabilir. Özellikle fiziksel aktiviteler sırasında veya merdiven çıkarken nefes almakta güçlük çekmek akciğer kanserinin belirtisi olabilir.
Göğüs Ağrısı: Akciğer kanseri, göğüs bölgesinde ağrı veya rahatsızlık hissine yol açabilir. Tümörler, göğüs duvarına baskı yapabilir veya yakın dokulara yayılabilir, bu da ağrıya neden olabilir.
Ses Değişiklikleri:Bazı akciğer kanseri türleri, ses tellerine baskı yapabilir ve ses değişikliklerine neden olabilir. Seste kalınlaşma ve kısılma fark edilebilir.
İştah ve Kilo Kaybı:Akciğer kanseri, iştah kaybına ve kilo kaybına yol açabilir. Aniden kilo vermek ve bu durumun açıklanabilir bir nedeni olmaması durumunda doktora danışmak önemlidir.
Hırıltılı Solunum:Tümörler hava yollarını daraltabilir ve bu da hırıltılı solunuma yol açabilir.
Sırt Ağrısı: Akciğer kanseri, tümörlerin omur iliğine veya çevresindeki dokulara yayılması sonucu sırt ağrısına neden olabilir.
Yutma Problemleri: Akciğer kanseri, bazen yemek borusuna baskı yapabilir ve yutma güçlüğüne neden olabilir. Bu durum yemek yemeyi zorlaştırabilir.
Yorgunluk ve Halsizlik:Akciğer kanseri, vücudu zayıflatabilir ve kişiyi sürekli olarak yorgun hissettirebilir.
Akciğer Enfeksiyonları: Akciğer kanseri hastalarında, zayıflamış bağışıklık sistemi ve akciğer dokularının zarar görmesi nedeniyle akciğer enfeksiyonları daha sık görülebilir. Bu enfeksiyonlar, özellikle öksürük, nefes darlığı, ateş ve balgamın renginde değişiklik gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Kanlı Balgam: Tümörler, akciğer içindeki veya hava yollarındaki dokulara zarar verebilir, bu da kan damarlarının hasar görmesine yol açabilir. Hasar sonucunda balgamda kan görülebilir.

Akciğer Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Akciğer kanseri teşhisi hastaların sağlık durumlarını doğru bir şekilde değerlendirmek ve uygun tedavi planlarını oluşturmak için hayati bir adımdır. Bu teşhis süreci, bir dizi tıbbi test ve değerlendirmeyi içerir. Genellikle şu aşamalar ile gerçekleştirilir:

Hasta Geçmişi ve Fizik Muayene: Doktorlar hastanın özgeçmişini ve semptomlarını dikkatlice değerlendirir. Özellikle sigara içme geçmişi, aile geçmişi ve diğer risk faktörleri göz önüne alınır. Aynı zamanda hastanın genel sağlık durumu da incelenir.
Görüntüleme Testleri: Akciğer kanseri teşhisi için en yaygın kullanılan görüntüleme testleri, akciğer röntgeni ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramalarıdır. Bu testler, akciğerlerdeki anormal büyümeleri veya lezyonları tespit etmeye yardımcı olur.
Akciğer Biyopsisi: Görüntüleme testleri sonucunda şüpheli bir lezyon tespit edildiğinde doktorlar genellikle bir akciğer biyopsisi yaparlar. Bu işlem lezyondan bir doku örneği almayı içerir. Biyopsi sonuçları kanserin türünü ve evresini belirlemeye yardımcı olur.
Kan Testleri: Kan testleri, akciğer kanseri teşhisinde kullanılan tümör belirteçlerini değerlendirebilir. Bu belirteçler kanserin varlığını veya ilerleyişini gösteren işaretler sunabilir.

Akciğer Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Akciğer kanseri tedavisi kanserin evresine, türüne ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösteren bir dizi yöntemi içerir. Her hasta için tedavi planı kişiselleştirilir ve multidisipliner bir yaklaşım gerektirebilir. Akciğer kanserinde kullanılabilen tedavi seçenekleri şunlardır:

Cerrahi Tedavi: Cerrahi müdahale, tümörün çıkarılması veya etkilenen akciğer bölgesinin çıkarılmasını içerebilir. Bu prosedürler lobektomi (bir lobun çıkarılması), segmentektomi (bir segmentin çıkarılması) veya pnömonektomi (tüm akciğerin çıkarılması) gibi farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. Cerrahi tedavi akciğer kanseri ilk belirtileri ile erken evrelerde teşhis edilen kanserlerde sıklıkla kullanılır.
Radyoterapi: Radyoterapi kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini kontrol altına almak için yüksek enerjili ışınların kullanılmasını içerir. Radyoterapi cerrahi öncesi ya da sonrası, kanserin yayıldığı durumlarda veya cerrahi müdahale uygulanamadığında tercih edilebilir.
Kemoterapi: Kemoterapi kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini yavaşlatmak için ilaçların kullanılmasını içerir. Kemoterapi genellikle evre 3 ve 4 akciğer kanserlerinde kullanılır. İlaçlar intravenöz (damar içi) yolla veya ağızdan alınabilir.
Hedefe Yönelik Tedavi: Bazı akciğer kanseri türleri belirli genetik mutasyonlarla ilişkilendirilir. Bu durumlarda, hedefe yönelik ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar kanser hücrelerinin belirli proteinlerini hedef alarak büyümelerini engeller.
İmmünoterapi:İmmünoterapi bağışıklık sisteminin kanserle savaşmasına yardımcı olan ilaçların kullanılmasını içerir. Bu tedavi bazı akciğer kanseri türlerinde etkili olabilir.
Palyatif Bakım:Palyatif bakım kanserin ilerlediği durumlarda semptomların hafifletilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması amacıyla uygulanır. Ağrı kontrolü, nefes darlığı hafifletme ve psikolojik destek bu bakımın bir parçasıdır. Aynı zamanda gerekli durumlarda beslenme destekleri de uygulanabilir.

Özellikle sigara içenler veya risk faktörleri taşıyan kişiler belirtilerle karşılaştıklarında derhal bir sağlık profesyoneline başvurmalıdır. Erken teşhis akciğer kanserinin tedavisinde hayati öneme sahiptir.