Medical Point App
Medical Point Mph App Store
İndir

Sağlık Rehberi

ECRP Nedir? Nasıl Yapılır? | ECRP ile Safra Taşı Çıkarılması

ERCP olarak kısaltılan endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi, safra kesesi ve pankreas kanalları ile ilgili problemlerde istenilen bir tetkiktir.

ercp_nasıl_yapılır

Ecrp Nedir? Nasıl Yapılır? | Ecrp İle Safra Taşı Çıkarılması

ERCP olarak kısaltılan endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi, safra kesesi ve pankreas kanalları ile ilgili problemlerde istenilen bir tetkiktir. Genellikle endoskopi ve x-ray görüntüleme yöntemleri ile kombine olarak kullanılan ERCP tetkiki, ucunda bir kamera bulunan özel ince bir tüp vasıtasıyla gerçekleştirilir. Sarılık ve tümör veya diğer çeşitli nedenlere bağlı olarak sindirim sistemi ile ilgili tıkanıklık durumlarında meydana gelen açıklanamayan karın ağrısı durumlarında ERCP tetkiki oldukça faydalı bir yaklaşım olabilir. ERCP tetkiki hakkında merak ettiğiniz diğer konular için yazının devamını takip edebilirsiniz.

Ercp Nedir? (Endoskopik Retrograd Kolanjiopankreatografi)

ERCP, endoskopi ve diğer radyolojik görüntüleme yöntemleri ile kombine şekilde uygulanan ve bu sayede safra kesesi yollarının incelenmesine ve gerekli durumlarda müdahale edilmesine imkan sağlayan bir tetkiktir. ERCP ve diğer endoskopik tetkikler arasındaki temel fark ERCP tetkikinin özel olarak safra kanalları, safra kesesi, duodenum olarak isimlendirilen ince bağırsağın ilk kısmı ve pankreasın incelenmesini sağlamasıdır. Anestezi altında gerçekleştirilen bu işlemde kişiler herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissetmezler.

Ercp Ne İşe Yarar?

ERCP hem tanı hem de tedavi uygulamalarında işe yarayabilen bir tetkiktir. Safra ve pankreas kanallarındaki iletimin gözlenmesi ve kısmen safra kesesinin değerlendirilebilmesine olanak sağlar. ERCP prosedürü ile uygulanabilecek tedavilerden bazıları şu şekildedir:

  • Sfinkterotomi olarak isimlendirilen küçük bir insizyon (cerrahi kesi) ile kanalların giriş açıklığının genişletilmesi
  • Safra kesesi kanalındaki taşların çıkarılması
  • Safra veya pankreas kanallarına stent konulması
  • Daralmış kanalların genişletilmesi amacıyla esnetici balon uygulanması
  • Kanser gibi rahatsızlıkların teşhisi amacıyla doku örneği alınması

ERCP ile bu sayılan durumlara ek olarak hastanın cerrahi müdahale ihtiyacı da değerlendirilebilir.

Ercp Hangi Durumlarda Uygulanır?

ERCP, genel olarak safra kanallarındaki tıkanıklıklar sonucu safranın doğal akışının bozulduğu durumlarda uygulanan bir işlemdir. Safra taşları, safranın katılaşması sonucu safra kesesi içerisinde meydana gelen oluşumlar olup biliyer obstrüksiyon olarak tanımlanan safra kanallarındaki tıkanıklığın en sık sebebi olarak karşımıza çıkarlar. Safra taşlarına ek olarak safra kanallarında tıkanıklığa neden olan ve ERCP prosedürünün uygulandığı diğer durumlardan bazıları şu şekilde özetlenebilir:

  • Biliyer stenoz olarak isimlendirilen safra yollarında daralma meydana gelmesi
  • Kolanjit
  • Safra kanallarında kist oluşumu
  • Safra kanallarına dışarıdan baskı yapabilen lenf nodu büyümesi veya tümör gibi durumlar
  • Tekrarlayan veya kronik bir seyir izleyen pankreatit
  • Karaciğer, safra kesesi, safra kanalları veya pankreas gibi organları kapsayan travmalar
  • Safra kanallarına doğru yayılmış tümörler
  • Safra kesesi, safra kanalı ve pankreas iltihaplanmaları
  • Bazı karaciğer hastalıkları

Bu rahatsızlıklara ek olarak çeşitli şikayetler ile sağlık kuruluşlarına başvuran bazı hastalarda tanısal sürecin bir parçası olarak ERCP tetkikine başvurulabilir. Bu şikayetlerden bazıları şu şekildedir:

  • Karın ağrısı
  • Kaşıntı
  • Sarılık
  • Bulantı ve kusma
  • Dışkı renginin beyazlaması
  • İdrar renginde koyulaşma

Yukarıda tariflenen bu belirtiler birçok sindirim kanalı rahatsızlığının sonucu olarak oluşabileceği unutulmamalıdır.

ercp_nedir

Ercp Öncesi Neler Yapmak Gerekir?

ERCP öncesi ilgili birimin sağlık çalışanları tarafından hastanın tıbbi durumu ve nasıl bir tedavi planı olduğu hakkında ayrıntılı bilgi verilmesi sağlanır. Bilgi verilmesi dışında tanısal sürecin bir parçası olarak bazı hastalardan prosedür öncesi çeşitli kan tetkiklerinin alınması da gerçekleştirilebilir. ERCP ameliyathane şartlarında gerçekleştirilmesi zorunlu bir tetkik değildir. Uygun şartları sağlayan kliniklerde özelleşmiş endoskopi ünitelerinde poliklinik şartlarında da ERCP tetkiki gerçekleştirilebilir.

Randevu gününde genel olarak rahat bir kıyafet ve ayakkabı seçimi önerilir. İşlem öncesi genellikle hastane tarafından temin edilen prosedür kıyafetlerine geçiş yapılır.

ERCP tetkiki öncesinde dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da katı ve sıvı gıda alımıdır. ERCP prosedürü uygulanacak bireylerin en az 8 saatlik bir açlık durumunun mevcut olması oldukça önemlidir.

Hekiminizle yaptığınız işlem öncesi görüşmelerde düzenli olarak kullandığınız ilaç ve varsa takviye gıda ürünlerini belirtmeniz gereklidir. Kan sulandırıcılar, ağrı kesiciler, aspirin veya şeker hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçların işlem öncesi ve sonrasında nasıl kullanılacağına dair hekimleriniz tarafından bilgilendirme sağlanır.

Ercp Nasıl Yapılır?

ERCP günü prosedürün gerçekleştirilmesi amacıyla yapılan hastane başvurularında ilk olarak hastanın üzerinde bulunan takı ve diğer ziynet eşyalarının çıkarılması ve prosedür kıyafetlerine geçilmesi sağlanır. Hasta anestezi altındayken gerçekleştirilen bu işlemde sedasyonun sağlanması genellikle damar yolundan verilen ilaçlar vasıtası ile olur. Nadir de olsa bazı olgularda hastaya genel anestezi verilerek prosedür süresi boyunca uyku halinde tutulması sağlanabilir.

Gargara veya sprey şeklinde uygulanabilen bir lokal anestezik ajan işlem öncesi boğaz bölgesinin uyuşturulmasına yardımcı olur. Yutkunma refleksini etkileyebilecek kadar kuvvetli olabilen bu anestezi uygulamasında hastaların ağzında biriken salgılar bir aspiratör vasıtası ile çekilir. Prosedür öncesinde hastalar genellikle vücutlarının sol tarafına dönük şekilde masada yatırırlar. Yaşam bulgularının gözlemlenmesi amacıyla monitörize edilen hastaların düzenli olarak kalp hızları ve solunum sayıları takip edilir. Dişlerin korunması için hastaların dişleri üzerine bir ağız koruyucu yerleştirilir ve ardından işlemin uygulanmasına başlanabilir.

Endoskopi tüpü hastanın ağzına nazikçe yerleştirilir ve yemek borusundan mideye ardından da ince bağırsağın ilk kısmı olan duodenuma kadar yavaşça ilerletilir. Tüpün ucunda yer alan kamera vasıtası ile bir yandan tüp ilerletilirken bir yandan da hasta başında bulunan ekrandan anlık görüntü elde edilmesi sağlanır. Gerekli durumlarda endoskoptan hava verilerek görüntünün netleştirilmesi gerçekleştirilebilir.

Bazı olgularda kontrast boyalı maddeler de kullanılabilir. Bu boyalar kanalların içerisine verilerek çekilen x-ray görüntülerde kanallardaki tıkanıklıkların tespiti sağlanabilir. Gerekli durumlarda çeşitli tıbbi ekipmanlar da endoskopun içerisinden geçirilerek bazı uygulamaların gerçekleştirilmesi sağlanabilir. Bu uygulamalardan bazıları şunlardır:

  • Aşırı derecede daralmış kanallara stent takılarak açık tutulmasının sağlanması
  • Tıkalı kanalların açılması
  • Safra kanallarında yer alan taşların kırılması veya çıkarılması
  • Tümör çıkarılması
  • Biyopsi yapılması

Prosedür sonrası bir süre gözlem altında tutulan hastalar, stabil bir seyir izlemeleri halinde aynı gün taburcu edilebilir. Bu süre zarfında aynı zamanda işlem öncesi verilen anestezik ajanların etkisi de yavaş yavaş geçmeye başlar ve kişiler bir şeyler yiyip içebilir hale getirilir. Bazı olgularda hastaların daha uzun süre gözlem altında tutulması gerekebileceği unutulmamaldır.

İşlem sonrası ilk günlerde hastaların istirahat etmesi önerilir. Aktivite düzeyinin nasıl olacağı, hangi aktivitelerin yapılabileceği ve diyette nelere dikkat edilmesi konusunda hekimlerimizden size uygun olan önerileri almanız oldukça önemlidir. Aynı zamanda her prosedür için olduğu gibi ERCP işlemi sonrasında da bazı komplikasyonlar meydana gelebilir. Bu nedenle meydana gelebilecek bazı belirtiler hakkında dikkatli olunmalıdır:

  • Dışkıda kan görülmesi
  • Ateş
  • Hemoptizi olarak isimlendirilen kanlı öksürük
  • Hematemez olarak tanımlanan kanlı kusma
  • Sarılık
  • Tekrarlayan bulantı kusma atakları
  • Şiddetli karın ağrısı

ERCP, pankreatik ve safra kanalların etkilendiği durumlarda tanı ve tedavi amacıyla kullanılan bir tetkiktir. ERCP tetkiki her yaştan bireye uygulanabilir. Genellikle poliklinik şartlarında gerçekleştirilebilen ERCP, hasta kısmi ,sedatize haldeyken yapılır. İyileşme süreci oldukça kısa olan bu işlem sonrasında bir veya birkaç gün içerisinde hastalar genellikle günlük rutin aktivitelerine geri dönebilirler. Kendinizde veya yakınlarınızda ERCP tetkiki gerektirebilecek belirti ve bulguları gözlemlemeniz halinde sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek almanız önerilir. Sağlıklı günler dileriz.

Kaynakça:

https://www.healthline.com/health/ercp-procedure#about-ercp

https://www.medicalnewstoday.com/articles/ercp-procedure#procedure

https://www.verywellhealth.com/ercp-or-mrcp-treatment-for-biliary-obstruction-4129766#:~:text=Endoscopic%20retrograde%20cholangiopancreatography%20(ERCP)%20is,gallbladder%2C%20pancreas%2C%20or%20liver.

https://www.verywellhealth.com/ercp-procedure-7514879

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Bu sayfada, tedavi edici sağlık hizmetiyle ilgili bilgiler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için lütfen doktorunuza danışın.