Mamografi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Mamografi Nedir? Mamografi Neden Çekilir?

“Mamografi ne demek?” sorusu sıklıkla sorulan bir sorudur. Mamografi meme kanserinin erken teşhisi ve taraması için kullanılan görüntüleme yöntemidir. Meme dokusunun röntgen filminin çekilerek incelenmesini sağlar. Uzmanlar tarafından uygulanan bu işlem risk nedeniyle 40 yaş üstü kadınlara önerilmektedir. Mamografi ile meme kanseri erken evrelerde teşhis edilerek müdahale edilebilir. Erken teşhis edebilmeye verdiği katkıdan dolayı bu tarama yöntemi oldukça avantajlıdır. Bu test, risk faktörlerine göre değişse de genellikle yılda bir kez yapılır ve düzenli olarak yapılması önemlidir. Eğer bireylerin aile geçmişinde meme kanseri varsa erken yapılması da önerilebilir. Meme dokusunun röntgen cihazı altında incelenme aşaması biraz rahatsızlık verebilir, fakat acı vermemektedir. Meme üzerinden oluşturulan baskı, memenin daha iyi incelenmesine olanak tanır.

Mamografi Kaç Yaşında Yapılır? Mamografi Tarama Yaş Aralığı Nedir?

Mamografi yaşı, 40 yaş üstüdür ve bu test kadınlar için gerekli bir işlemdir, dünya genelinde genellikle yılda bir kez mamografi yapılması önerilir. Bu durum kişinin aile geçmişine ve risk faktörlerine göre değişebilir. Genetik mutasyona sahip, ailesinde meme kanseri olanlar ve sağlık geçmişinde riskler bulunanların mamografi tarama zamanlarını atlamadan yaptırmaları önemlidir.

Ülkemizdeki Ulusal Kanser Tarama Standartlarına göre 40-69 yaş aralığında, yakınması olmayan kadınlarda meme kanserinin erken tanısı için yapılır. 2 yılda bir çekilir. Tarama sırasında her iki meme için standart olarak birisi mediolateral oblik (MLO), diğeri kraniokaudal (CC) olacak şekilde iki pozisyonda film çekilmesidir (4). Mamografi erken teşhis için avantaj sağlanmakta ve tedavisinin daha etkili yapılmasına olanak tanımaktadır. Bu nedenle, bireylerin sağlık durumlarına uygun mamografi tarama planını belirlemek için düzenli olarak doktorlarıyla görüşmeleri önemlidir.

Mamografi Avantajları Nelerdir?

Mamografi, meme dokusunu detaylı bir şekilde görüntüleyerek küçük tümörleri erken aşamada tespit etme yeteneği ile bilinir. Erken teşhis, meme kanserinin daha etkili bir şekilde tedavi edilmesine olanak tanır ve hasta sağkalım şansını artırır. Ayrıca, tedavi maliyetlerini azaltabilir ve cerrahi müdahale ihtiyacını en aza indirebilir.

Bu tarama yöntemi, düşük radyasyon dozları kullanarak güvenli bir şekilde uygulanır. Bu işlem sonucu dijital portallara yüklenerek depolanmaktadır.

Bu test rutin bir şekilde uygulanmalıdır ve yıllara göre meme dokusundaki değişim değerlendirilmelidir. Tarama testi hem erken teşhis ile hastanın tedavisi açısından etkilidir, bu nedenle yaşam kalitesini iyileştirebilir.

Sık Sorulan Sorular

Mamografi son zamanlarda oldukça önem kazanmıştır. Bu nedenle mamografinin faydalarına ve etkilerine dair sorular merak edilmektedir. Bu bölümde mamografi hakkında sıkça sorulan sorulara yer verilmiştir.

Mamografi Ne Zaman Çekilmelidir?

Mamografi cektirmek icin en uygun zaman genellikle adet döngüsünün ortasına denk gelmektedir. Adetin ilk günlerinde meme dokusu hassas olabilir, bu nedenle adet döngüsünün ortasında, yani adet kanamasının bitiminden sonraki 10. gün civarında mamografi yaptırmak daha rahat bir deneyim sağlayabilir.

Mamografi Nerede Çekilir?

Mamografi hastanelerde, radyoloji merkezlerinde çekilebilir. Ayrıca, özel tıp merkezlerinde uzman sağlık profesyonelleri tarafından uygulanır. Bu tesisler, bu alanda tanı amaçlı sağlık hizmeti sunmak için özel mamografi cihazlarına sahiptir.

Mamografi Nasıl Çekilir?

Bu test, meme dokusunu detaylı bir şekilde inceleyerek potansiyel tümörleri saptamayı amaçlar. Mamografi çekimi, belirli bir prosedürü takip eder ve genellikle aşağıdaki adımları içerir:

• Hazırlık: Mamografi öncesinde hastadan meme bölgesine krem veya losyon sürmemesi istenir, çünkü bu tür ürünler röntgen görüntülerini etkileyebilir. Ayrıca, hastanın radyasyon maruziyetini en aza indirmek için gebelik durumu ve meme implantları gibi önemli bilgiler değerlendirilir.
• Pozisyon Alma: Mamografi makinesi, meme dokusunu en iyi şekilde görmek için özel bir şekilde tasarlanmış bir plaka ve üstte yer alan sıkıştırma levhası içerir. Hasta, her memesi ayrı ayrı olmak üzere bu plakalara yerleştirilir ve hafif bir baskı ile sıkıştırılır. Bu, daha net görüntüler elde etmeyi sağlar.
• Çekim: Meme sıkıştırıldığında, radyoloji teknisyeni tarafından çeşitli açılardan röntgen görüntüleri alınır. Hasta, her bir pozisyonda birkaç saniye boyunca hareketsiz kalmalıdır.
• Sonuçlar: Çekimler tamamlandıktan sonra, uzman radyolog tarafından görüntüler incelenir ve herhangi bir anormallik belirtisi olup olmadığı değerlendirilir. Gerekirse, ek testler veya daha fazla inceleme için yönlendirme yapılır.

Mamografi çekimi sırasında hafif bir rahatsızlık hissi olabilir, ancak genellikle süreç hızlıdır. Mamografi, meme kanserinin erken teşhisi için etkili bir tarama aracı olabilir ve düzenli olarak uygulandığında sağlık profesyonellerine önemli bilgiler sağlar.

Dijital Mamografi Nedir? Dijital Mamografi Avantajları Nelerdir?

Dijital mamografi, meme dokusunun dijital sensörlerle görüntülendiği bir tarama yöntemidir. Geleneksel film mamografisine göre daha hızlı, hassas ve düşük radyasyonlu olan bu teknoloji, meme kanserinin erken teşhisi için kullanılır. Dijital mamografi, geleneksel film mamografisine göre bir dizi avantaja sahiptir. İlk olarak, dijital mamografi daha hızlı ve etkili bir tarama süreci sunar. Görüntüler dijital olarak elde edildiği için hemen incelenebilir ve saklanabilir. Bu, doktorların daha hızlı bir teşhis koymalarına ve tedavi süreçlerini başlatmalarına olanak tanır.

Dijital mamografinin bir diğer avantajı daha net görüntüler elde etme kabiliyetidir. Bu sayede meme dokusundaki küçük değişiklikler daha iyi görülebilir, erken teşhis güçlenir.

Mamografi Acıtır Mı?

Mamografi çekimi sırasında hafif bir rahatsızlık hissi yaşanabilir, ancak mamografi çektirmek  genellikle acı verici değildir. Meme dokusunun sıkıştırılmasıyla ilgili hafif bir baskı hissi ve kısa süreli rahatsızlık olabilir. Çocu cekim oldukça hızlı tamamlanır, hissedilen baskı birkaç saniyeyi bulduğu için dayanılabilir bir durumdur.

Mamografi Çekimi Ne Kadar Sürer?

Mamografi çekimi oldukça kolay bir işlemdir ve kısa sürer. Kişinin hazırlanmasının ardından röntgen çekimi yapılır. Toplamda 15 dakikayı bulan bir işlemdir. Eğer meme dokusu yoğun ve meme büyüklüğü fazla ise, bu işlem biraz daha uzun sürebilmektedir. İşlem sırasında memenin farklı noktalardan görüntüsü alınır.Meme metal bir plaka ile sıkıştırılarak röntgen ile görüntü alınır. Sıkıştırma işlemi daha net görüntü için gereklidir ve birkaç saniye kadar kısa sürer.

Kimler Mamografilerini Daha Sık Yaptırmalıdır?

Meme kanseri, birçok faktörün etkileşimi sonucunda ortaya çıkan karmaşık bir hastalıktır. Meme kanseri risk faktörlerini anlamak, koruyucu önlemler almak ve erken teşhisi sağlamak açısından önemlidir. Risk faktörleri bireyden bireye değişebilir ve bir kişinin meme kanserine yakalanma olasılığını etkileyebilir.

• Cinsiyet ve Yaş: Kadınlar meme kanserine daha yüksek risk altındadır ve ileri yaşlarda bu risk artar. Özellikle 50 yaşın üzerindeki kadınlarda risk daha fazladır.
• Aile Öyküsü ve Genetik Faktörler: Ailede meme kanseri öyküsü olan kişilerde risk artar. Ayrıca, BRCA1 ve BRCA2 gibi belirli genetik mutasyonlara sahip olmak da riski artırabilir.
• Kişisel Öykü ve Önceki Meme Kanseri: Daha önce meme kanseri geçirmiş olan bireyler risk altındadır.
• Radyasyon Maruziyeti: Özellikle genç yaşlarda göğüslere uygulanan radyasyon tedavisi, meme kanseri riskini artırabilir.
• Hormonal Faktörler: Hormon tedavileri, doğum kontrol hapları ve menopoz sonrası hormon replasman tedavisi gibi hormonal faktörler de meme kanseri riskini etkileyebilir.
• Üreme sistemi ile ilgili Faktörler: İlk doğumu 30 yaşından sonra yapma, hiç doğum yapmama ve menopoza geç yaşta girme gibi faktörler de riski artırabilir.
• Lif Tarzı ve Çevresel Faktörler: Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, obezite, düşük fiziksel aktivite düzeyi ve alkol tüketimi gibi yaşam tarzı faktörleri de meme kanseri riskini artırabilir.

Bu faktörlerin bilincinde olmak, düzenli sağlık kontrollerini ve meme kanseri taramalarını içeren önleyici önlemleri almayı kolaylaştırabilir.

Mamografi, erken meme kanseri tespiti açısından kritik öneme sahip bir tarama yöntemidir. Bu işlem meme dokularının incelenmesidir ve belirli aralıklarla yapılmalıdır. Oldukça kolay ve ağrısız bir işlemdir, erken teşhis için önemlidir. Bu nedenle bu tarama işleminin aksatılmadan yapılması uygundur. Mamografi ile ilgili aklınızdaki soruları sormak ve daha fazla bilgi almak için bir sağlık uzmanına danışabilirsiniz.

Kaynakça

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559310/
2. https://comprehensivemedicine.org/jvi.aspx?un=CM-70299&volume=15&issue=4
3. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2698038
4. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/haberler-kanser/ekim-meme-kanseri-farkindalik-ayi.html