Nükleer Tıp

Vücuda radyoaktif maddeler verilerek tanı ve tedavi yapılan hekimlik branşıdır. Nükleer Tıp birimimizde çeşitli doku, organ ya da sistemlerin özellikle fonksiyonel görüntülemesi yapılır. Tiroid, prostat, nöroendokrin kanserler, kemik metastazları gibi bazı kanserler için işaretli radyoaktif maddelerle hedef hücre tedavisi yapılır.

Nükleer Tıp Birimimizde uyguladığımız başlıca hizmetlerimiz şunlardır;

Sintigrafi ve SPECT

Nükleer tıpta iki tür görüntüleme yapılır. Radyoaktif bir maddenin vücuda genellikle damardan ya da ağız yolu ile verilmesi sonrasında gama kamera ile yapılan fonksiyonel görüntülemelere “sintigrafi” denir. Sintigrafi, incelenmesi istenen her organ için farklı bir radyoaktif ilaç verilerek o ilacın ilgili organdaki tutuluşunu, dağılımını, atılımını inceler (Tiroid, paratiroid, kalp, böbrek, kemik, gözyaşı kanalı, reflü, testis, meckel, akciğer sintigrafileri, lenfosintigrafi gibi). Gerekli durumlarda bu alanlara yönelik üç boyutlu tomografik görüntüler elde etmek için SPECT (Tek Foton Yayan Bilgisayarlı Tomografi) görüntüleme yapılabilir.

PET/BT Nedir?

PET/BT kanserin tüm vücuttaki yayılımının bir tür haritasını çıkarmaya yarar. Tedavi ile ortaya çıkan değişiklikleri (hastalıkta ilerleme, sabit kalma ve gerileme gibi) gösterir. Bu nedenle kanser tanı ve takibinde önemli bir tarama tetkikidir. PET/BT taramaları genel olarak 18-FDG ve Ga-68-bileşikleri ile yapılır. 18-FDG pek çok kanser taraması için kullanılmaktadır. Bazı nörolojik hastalıkların ve kalp kası canlılığının değerlendirilmesi gibi amaçlarla da 18-FDG PET/BT yapılır. Ga-68 PSMA (Galyum-68 Prostat Spesifik Membran Antijeni) görüntüleme prostat kanserlerine özel, Ga-68 DOTATATE ise nöroendokrin tümörlere özel birer tarama yöntemidir.

Radyonüklid Tedavi

Nükleer Tıp’ta ayrıca bazı kanserlerin tedavisi yapılır. Bunların başlıcaları tiroid kanseri, prostat kanseri ve nöroendokrin tümörlerdir.   Bu hastalıklarda hedef, kanser hücresine özel olarak bağlanan radyoaktif işaretli ilaçlarla, yan etkisi daha az, ağrısız ve başarılı tanı ve tedaviler gerçekleştirmektir. Teranostik denilen bu uygulamalar, hastalığa özgü tanı ve tedavi yöntemlerinin bir arada kullanıldığı günümüzün kişiselleştirilmiş tıp yöntemlerinin kanser tedavisindeki özel uygulamalarıdır. Kanser hücresine özel ve onu moleküler düzeyde tanımamıza yarayan özgün reseptörler (algaçlar), PET/BT taramalar ile tespit edilip, radyoaktif ilaçlarla tedavi edilir. Kliniğimizde radyonüklid tedavi odaları mevcut olup, bu hastalar  özel odalarda ağırlanır. Hastalara,  18-FDG ve/veya Ga-68 (Ga-68-PSMA veya Ga-   68 DOTATATE ile) PET/BT ile görüntüleme yapıldıktan sonra, Lutesyum-177 PSMA veya Lu-177 DOTATATE ile hedef kanser tedavisi yapılır. İyot-131, tiroid kanserlerinde, İyot-131 MIBG ise feokromasitoma, paraganglioma, karsinoid tümörler, medüller tiroid kanseri ve nöroblastoma gibi tümörlerin tedavisinde hem tanı hem de tedavi amacıyla kullanılır. Ayrıca karaciğerden kaynaklanan veya karaciğere metastaz yapmış tümörlere yönelik olarak radyoaktif madde emdirilmiş küreciklerle (Y-90 ve Ho-166 mikroküreler ile) lokal tedavi yapılır. Bu kürecikler tüm vücuda değil, karaciğerde o tümörün damarına enjekte edilir. Böylece işlemin etkilerinin sadece o tümör ve çevresinde sınırlı kalması sağlanır. Radyonüklit tedavinin bir başka kullanım alanı, kemik metastazlarının tedavisidir. Kemik ağrılarının azaltılması amacıyla radyonüklid tedavi yapılabilir.