Beslenme ve Diyetetik

Sağlıklı beslenmek için insan vücudunun pek çok besin öğesine ihtiyacı bulunur. Yalnızca karın doyurmak ve açlık duyusunu bastırmak için rastgele yemek yemek dengesiz ve sağlıksız beslenmeye, bu da pek çok rahatsızlığa sebebiyet verir. Bazı besinleri hiç almamak ya da yetersiz almak vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerin eksikliğine yol açarak pek çok farklı rahatsızlığa sebep olabileceği gibi bazı gıdaları fazla ve dengesiz tüketmek de aşırı kilo ve organ yağlanmalarına sebep olabilir. Sağlıklı ve dengeli beslemek için uzman bir diyetisyenden yardım alabilir ve kendi metabolizmanız için uygun bir diyet planı oluşturulmasını talep edebilirsiniz.

Diyet Nedir?

Günlük hayatta tükettiğiniz besinleri az ya da daha fazla tüketerek sağlığınızı riske atmamanız için profesyonel diyetisyenler tarafından sizin vücut tipinize ve ihtiyacınıza göre size özel olarak hazırlanan sağlıklı beslenme programıdır. Genel olarak cinsiyet, yaş ve kilo kriterlerine göre vücut kitle endeksinin hesaplanmasıyla ideal kilonuz belirlendikten sonra ihtiyacınız olan besinleri tüketmeniz için bir diyet listesi oluşturulur. Diyetisyeniniz gerekli gördüğünde faklı tetkik ve tahliller isteyebilir. Bu noktada diyetisyeniniz ile görüşürken yemekten asla vazgeçemeyeceğiniz besinleri belirtmenizde fayda var. Diyet listenize sizin için olmazsa olmaz besinler eklenirken doğru ve dengeli beslenmeniz için bazı yiyecekler listeden çıkarılarak sağlıklı beslenmeniz sağlanır. Sanılanın aksine diyet yapmak aç kalmak değil ara besinlerle sürekli ve dengeli beslenerek sağlıklı bir vücuda sahip olmaktır.

Diyetisyen Kime Denir?

Üniversitelerin 4 yıllık beslenme ve diyetetik bölümünden mezun olan kişilere diyetisyen denir. Diyetisyenler sadece kilo alıp vermek ile ilgilenmez aynı zamanda besinlerin insan vücudundaki etkilerini de inceler. Besin analizlerini yaparak diyet ürünleri geliştirebilir ya da kişilerin hastalıklarına uygun olarak diyet programı hazırlayabilir.

Sağlıklı Kilo Verme

Fazla kilolarınızı verirken sağlığınızdan olmamak için diyetisyen eşliğinde hazırlanmış diyet listelerini takip etmeniz gerekir. Kulaktan dolma bilgiler ile uygulanan hatalı programlar pek çok sağlık problemine yol açabilir. Sağlıklı kilo vermek için şu adımlara dikkat etmelisiniz:

• Diyet listesi, bir diyetisyen tarafından kişiye özel olarak olarak hazırlanmalıdır.
• Yapılan diyet programı diyetisyen tarafından devamlı güncellenmelidir.
• Şok diyetlerden kesinlikle uzak durulmalıdır.
• Kişiye özel hazırlanan programdaki hiçbir ana ve ara öğün atlanmamalıdır.
• Diyet ile birlikte uygulanan egzersiz programları daha hızlı ve sağlıklı kilo vermeye yardımcıdır.

Kişiye Özel Beslenme Planı

Bir başkasına yarayan diyet listeleri sizi zayıflatmayacağı gibi vücudunuz ihtiyacı olan besinlerden mahrum kalacağı için kas kayıplarına da sebebiyet verebilir. Her diyet profesyonel bir diyetisyen tarafından kişinin kendi vücut özelliklerine göre özel olarak hazırlanır. Böylece sağlıklı bir şekilde kilonuzu kontrol altına alabilirsiniz. Bu listeler sizin vücudunuz ve kişisel talepleriniz göz önünde bulundurularak hazırlanır.

Çocukluk Çağı Beslenmesi

Dengeli ve sağlıklı beslenme büyüme çağındaki çocuklar için son derece önemlidir. Çocukların büyüme ve gelişmelerini sağlamak ve bu alışkanlıklarını devam ettirmeleri hiperkolesterolemi ve tip 2 diyabet gibi hastalıklardan korunmaları ile sağlanır. Çocukların ihtiyaç duyduğu yüksek enerjiyi, kalori bakımından yüksek gıda ve içeceklerden sağlamaları oldukça sakıncalıdır. Fast food gıdalarının yanı sıra gazlı içeceklerin tüketimi de olası sağlık problemlerinin önünü açar. Büyüme çağındaki çocukların sağlıklı ve dengeli beslenmeleri, zihinsel ve bedensel gelişimleri için önemlidir. Çocukların boy ve kiloları belirli aralıklarla kontrol edilmeli ve yaş aralığına göre doğru persentilde olup olmadığına bakılmalıdır. 

Gebelikte ve Emzirme Döneminde Beslenme

Hamilelik boyunca tüketilen gıdalar bebeğin gelişimi için önemlidir. Bu dönem boyunca 9-12 kg almak normal olsa da gebeliğe normal kilosunun üzerinde başlayan anne adaylarının daha dikkatli olması gerekir. Ancak bu süreçte kilo vermeye çalışmak doğru bir davranış değildir. Sağlıklı ve yeterli beslenmek için diyetisyeninizden size özel bir program oluşturmasını istemek, sizin için ve bebeğiniz için daha sağlıklıdır.

Hamileliğin her üç ayına trimester adı verilir ve her üç dönem için beslenme türü farklıdır. Genel olarak hamileliğin ilk 3 ayında yani 1. trimester içindeyken kilo almamak normaldir. Diyetisyeniniz tarafından hazırlanan doğru bir beslenme programıyla bu dönemde kilo artışını engelleyebilirsiniz. 2. trimester'da bebeğin de gelişimiyle anne adayının gereksinimleri değişerek ek kalori ihtiyacı doğar. Bu dönemde vücutta yağ depolanması sağlıklı bir durum olarak kabul edilir. 3. trimester yani hamileliğin son döneminde kilo artışı devam eder. Bu dönem anne karnındaki bebeğin en hızlı büyüdüğü ve geliştiği dönemdir. Doğru beslenme programı ile bebeğin ve annenin tüm ihtiyaçları sağlıklı bir şekilde karşılanır. Hamilelik boyunca diyetisyeniniz beslenme programını değiştirerek, gerekli besin ve kalorinin alınmasına olanak tanırken gereksiz kilo alımını engeller.

Diyabet Beslenmesi

Tip 1 diyabet çoğunlukla çocukluk ve gençlik döneminde ortaya çıkan şeker hastalığıdır. Yeterli ve dengeli beslenmenin yanı sıra fiziksel aktivite de önemlidir. Eğer bu hastalığa sahipseniz nasıl dengeli ve doğru beslenmeniz gerektiğini diyetisyeninizden öğrenmek sağlıklı olmanız ve yaşam kalitenizi artırmanız açısından önemlidir. Tip 2 diyabette ise kilo problemi olan ve olmayan kişilerin diyetleri diyetisyen tarafından kişiye özel olarak hazırlanır. Vücudun ihtiyacına göre protein, karbonhidrat ve yağ gereksinimleri planlanır ve uygun program oluşturulur.

Aşırı Zayıf Kişilere Kilo Alma Planları

Aşırı zayıflık ve kilo alamamak da sağlık açısından zararlıdır. Kilo almak için bilinçsizce uygulanan şeker ve karbonhidrat alımı sağlıklı değildir. Kas ve kemik yoğunluğunun azalması ve organ hasarlanmasına kadar uzanabilen süreçte diyetisyenden profesyonel bir yardım almak ve hazırlanan programa düzenli bir şekilde uymak önemlidir. Genellikle şu yöntemler kilo almaya yardımcıdır:

• Öğün sayılarını artırarak daha sık ve dengeli beslenmek.
• Yemek öncesi ve esnasında sıvı tüketmemek.
• Kuru meyve tüketmek.
• Salataya ceviz, zeytin ve peynir gibi ek besinler eklemek.

Mide ve Bağırsak Hastalarına Özel Beslenme

Sağlıklı yaşamın olmazsa olmazları arasında yer alan sağlıklı beslenme akut ve kronik seyreden mide ve bağırsak hastalıklarının önlenmesi veya tedavisinde büyük rol oynar. Hazımsızlık, gastrit, ülser gibi mide rahatsızlıkları ya da kolit, ishal ve emilim bozukluğu gibi bağırsak rahatsızlıkları için diyetisyeniniz, tüketmeniz ve tüketmemeniz gereken besin türlerini belirleyerek bir beslenme programı hazırlar. Bu besinlerin nasıl tüketilmesi gerektiği ve tükettikten sonra yapmanız ve yapmamanız gerekenler konusunda sizi bilinçlendirir.

Yatan Hasta Beslenme ve Diyet Hizmetleri

Hastanede farklı sebeplerden ötürü yatan hastalara uygulanan diyet hizmetleri hekimin talebi doğrultusunda diyetisyen tarafından uygulanır. Kişinin hastalığı, cinsiyeti, yaşı ve vücut yapısına göre özel olarak hazırlanan beslenme programları tedaviye yardımcıdır. Hastaya rutin olarak yapılan kontroller sırasında beslenme programı değiştirilip tekrar düzenlenerek yatışı boyunca diyetisyen kontrolünde takip edilir ve hasta bilgilendirilir. Hasta taburcu olduğunda da hastaya uygun bir diyet programı verilerek takibe alınır.

Dengeli ve sağlıklı beslenmek her yaştan kişinin vücut sağlığını koruması ve olası hastalıkların önüne geçilmesinde etkilidir. Profesyonel diyetisyenler tarafından kişiye özel olarak hazırlanan beslenme programları sayesinde vücudun ihtiyacı olan tüm besinler alınırken gereksiz yağ depolanmasının da önüne geçilir. Siz de sağlıklı bir hayat sürmek ve iyi beslenmek için düzenli aralıklarla kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.